ھازىرقى ياشلارغا تۇرمۇش ئاسان ئەمەس، بېسىم ئېغىر، كۆڭۈل ئاغرىقىدىن خالىي بولالمايدۇ. نۇرغۇن كىشى كۆڭلى يېرىم بولغاندا بىر نەرسە يېيىش ئارقىلىق ئۆزىگە تەسەللىي تاپىدۇ، ئۇنداقتا، راستىنلا ئادەمنى خۇشال قىلىدىغان بىرەر يېمەكلىك بارمۇ؟بار! بۇ ماقالىدە تونۇشتۇرۇلغان يەتتە خىل يېمەكلىكنى دائىم يەپ بەرسىڭىز، بەلكىمخۇشال يۈرۈشىڭىز مۇمكىن.

تەركىبىدە omega-3 مول بولغان يېمەكلىكلەر

ئامېرىكا پىسبورگ داشۆسىنىڭ تەتقىقاتىدىن بايقىلىشىچە، omega-3 كۆپ تويۇنمىغان ياغ كىسلاتاسى نېرۋىنىڭ يەتكۈزۈش يولىنى ئۈزۈپ تاشلاپ، سېروتونىن (كىشىنىخۇشال قىلىدىغان بىر خىل نېرۋا يەتكۈزگۈچى ماددىسى) نىڭ ئاجرىلىپ چىقىشىنى كۆپەيتىدىكەن، شۇڭا ئادەم بەدىنىدىكى قاندا omega - 3 كۆپ تويۇنمىغان ياغ كىسلاتاسى كەمچىل بولسا، ئادەم ئاسانلا ھاياجانلىنىدۇ، ئۈمىدسىزلىنىدۇ، خۇشال بولالمايدۇ، يەنە ئاسانلا كۆپ جىم تۇرالماسلىق كېسىلىگە گىرىپتار بولىدۇ.

تەۋسىيە قىلىنغان يېمەكلىكلەر:

سالمون بېلىقى، كۆك چىپار بېلىق، تاتلىق سۇ ئوكۇن بېلىقى، تاسما بېلىق، كىچىك ئانچوئۇس بېلىقى، كىچىك سېرىق گوربىل بېلىقى، تەييۈ بېلىقى، دەريا يىلانبېلىقى، ساردىن بېلىقى، پامپۇس بېلىقى، ياڭاق، زىغىر ئۇرۇقى، چىيا ئۇرۇقى، قارىغاي ئۇرۇقى مېغىزى.

بۇنىڭ ئىچىدە سالمون بېلىقى بىلەن كۆك چىپار بېلىقى ئالاھىدە تەۋسىيە قىلىنىدۇ. 60 گىرام سالمون بېلىقى 500 مىللىگىرامدىن يۇقىرى بولغان DHA بىلەن تەمىنلەيدۇ، 50 گىرام سالمون بېلىقى 700 مىللىگىرامدىن يۇقىرى بولغان DHA بىلەن تەمىنلەيدۇ.

تەركىبىدە B گۇرۇپپىسى ۋىتامىنلىرى مول بولغان يېمەكلىكلەر

B گۇرۇپپىسىدىكى ۋىتامىنلار مېتابولىزمدا مۇھىم رول ئويناپلا قالماستىن، يەنە نېرۋا سىستېمىمىزنىڭ ساغلاملىقى بىلەن زىچ مۇناسىۋەتلىك بولۇپ ،پىسخىكا ساغلاملىقىدىمۇ ئىنتايىن مۇھىم.

مەسىلەن، ۋىتامىن B1 ۋە B2 كەمچىل بولسا، نېرۋا سىستېمىسىنىڭ ئىقتىدارى ۋە كەيپىياتنىڭ مۇقىملىقىغا تەسىر يېتىشى مۇمكىن، ۋىتامىن B1نى تولۇقلىغاندا، ھېسسىيات سۇسلىشىش، ئەستە تۇتۇش قىيىنلىشىش، تىت-تىت بولۇشنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ، ۋىتامىن B2نى تولۇقلىغاندا، ئادەمنىڭ پىكىر يولى ئېنىق، تەمكىن بولىدۇ؛ ۋىتامىن B5 (پانتوتېنىك كىسلاتا) كەمچىل بولسا، ئادەم چارچاپ ماغدۇرسىزلىنىدۇ، ھېسسىياتى سۇسلىشىدۇ، كەيپىياتى نورمالسىزلىشىدۇ؛ ۋىتامىن B6 نېرۋا يەتكۈزگۈچى ماددىسىنىڭ بىرىكىشى ۋە مېتابولىزمىدا رول ئوينايدۇ، سېروتونىن ۋە دوپامىننى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، بۇ نېرۋا يەتكۈزگۈچى ماددىسى كەيپىياتنى تەڭشەش بىلەن مۇناسىۋەتلىك؛ ۋىتامىن B9 (فولىك كىسلاتاسى) نېرۋا سىستېمىسىنى قوغداش ۋە كەيپىياتنى تەڭشەشكە ياردەم بېرىدۇ؛ ۋىتامىن B12نىڭ كەمچىل بولۇشىمۇ خامۇشلۇق، ئەستە تۇتۇش ئىقتىدارىنىڭ تۆۋەنلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.

ئومۇمىي جەھەتتىن قارىغاندا، B گۇرۇپپىسى ۋىتامىنلىرىنى تولۇقلاش كەيپىياتنى ياخشىلاشقا ياردەم بېرىدۇ.

تەۋسىيە قىلىنغان يېمەكلىكلەر:

ۋىتامىن B1، ۋىتامىن B5، ۋىتامىن B6، ۋىتامىن B12 قاتارلىقلار ھايۋانات جىگىرى، بۆرىكى، گۆش، تۇخۇم سېرىقى، قاتتىق پوستلۇق مېۋە، موگۇ، دانلىق زىرائەت قاتارلىق يېمەكلىكلەردە كەڭ كۆلەمدە مەۋجۇت.

تەركىبىدە ۋىتامىن C مول بولغان يېمەكلىكلەر

تەتقىقاتلاردا تىلغا ئېلىنغان: ۋىتامىن C كەيپىياتنى ياخشىلايدۇ ۋە خامۇشلۇقنى يېنىكلىتىدۇ، شۇنداقلا بېسىمنى يېنىكلىتىدۇ، ۋىتامىنCنىڭ كەمچىل بولۇشى تېخىمۇ ئېغىر خامۇشلۇق ۋە تېخىمۇ كۆپ بىلىش توسالغۇسى بىلەن مۇناسىۋەتلىك.

تەۋسىيە قىلىنغان يېمەكلىكلەر:

مىخوۋتاۋ، رەڭلىك لازا، چىلان، گۇئاۋا، بۆلجۈرگەن، مۇگۇا، ئاپېلسىن، جۈزە.

بۇنىڭ ئىچىدە مىخوۋتاۋئالاھىدە تەۋسىيە قىلىنىدۇ. يېڭى زېلاندىيە ئوتاگو داشۆسىنىڭ تەتقىقاتچىلىرى «ئەنگلىيە ئوزۇقشۇناسلىق ژۇرنىلى»دا بىر پارچە تەتقىقات ئېلان قىلىپ، مىخوۋتاۋ يېسە كەيپىياتنى ياخشىلىغىلى بولىدىغانلىقىنى يەنىمۇ ئىلگىرىلىگەن ھالدا دەلىللىگەن.

ترىپتوفان تەركىبى مول بولغان يېمەكلىكلەر

ترىپتوفاننىڭ كەيپىياتقا بولغان تەسىرى ئىنتايىن مۇھىم، ئۇ ئادەم بەدىنى ئۈچۈن زۆرۈر بولغان بىر خىل ئامىنو كىسلاتاسى بولۇپ، ئاساسلىقى ۋىتامىن B6، نىكوتىن كىسلاتاسى ۋە ماگنىي بىلەن بىرلىكتە ئىنسانلارنىڭ چوڭ مېڭىسىگە تەسىر كۆرسىتىپ، سېروتونىن پەيدا قىلىپ، كەيپىياتنى تۇراقلاشتۇرۇش، ئۇيقۇسىزلىقنىڭ ئالدىنى ئېلىش رولىنى ئوينايدۇ.

تەۋسىيە قىلىنغان يېمەكلىكلەر:

ئېرىمچىك، سۈت، توخۇ، بېلىق، تۇخۇم، كاۋا ئۇرۇقى، پۇرچاق تۈرىدىكىلەر، سۇلۇ، خاسىڭ، پىستە، يېشىل يوپۇرماقلىق كۆكتات قاتارلىقلار، بۇنىڭ ئىچىدە ئېرىمچىكتە ترىپتوفان مىقدارى ئەڭ مول.

تەركىبىدە چاي ئاممىياك كىسلاتاسى مول بولغان يېمەكلىكلەر

تەتقىقاتلاردا تىلغا ئېلىنغان، تېئوفىللىن تەشۋىشلىنىشكە، خامۇشلۇققا قارشى تۇرۇش رولىغا ئىگە بولۇپ، قوبۇل قىلغان تېئوفىللىن مېڭە قان توسۇقى ئارقىلىق چوڭ مېڭىگە كىرىپ، مېڭە ھۈجەيرىلىرىنىڭ ئوتتۇرا سىزىق دانچىلىق تېنىدىكى دوپامىننىڭ مىقدارىنى كۆرۈنەرلىك ئاشۇرىدۇ. دوپامىن بولسا «خۇشاللىق فاكتورى» دەپمۇ ئاتىلىدۇ، ئۇ ئادرېنالىن ۋە نورئادرېنالىننى قوزغاتقۇچى تەنچە بولۇپ، مېڭە نېرۋىلىرىنىڭ قوزغىلىشىنى يەتكۈزىدىغان مۇھىم نېرۋا يەتكۈزگۈچى ماددىسى، ئۇنىڭ قويۇپ بېرىلىشى كەيپىياتقا ناھايىتى زور تەسىر كۆرسىتىدۇ.

تەۋسىيە قىلىنغان يېمەكلىكلەر:

يېشىل چاي. دائىم ئىچىپ بەرگەندە كەيپىياتنى تۇراقلاشتۇرۇپ، بېسىمنى يېنىكلىتىپ، جىددىيلىشىش، تەشۋىشلىنىشنى تۆۋەنلەتكىلى بولۇپلا قالماي، يەنە بىلىش ئىقتىدارىنى ياخشىلىغىلى بولىدۇ.

تەركىبىدە ئوكسىدلىنىشقا قارشى تۇرغۇچى مول يېمەكلىك

دوپامىن ۋە سېروتونىن چوڭ مېڭىنىڭ خۇشاللىق پەيدا قىلىشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، ئادەمنى خۇشال قىلىدۇ، لېكىن ئوكسىدلىنىش سەۋەبىدىن ئازىيىپ، كەيپىياتنىڭ تۆۋەنلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. تەركىبىدە ئوكسىدلىنىشقا قارشى تۇرغۇچى ماددىلار مول بولغان يېمەكلىكلەر ئوكسىدلىنىشقا، ياللۇغلىنىشقا قارشى تۇرۇش رولىنى ئويناپ، بەدەندىكى ئوكسىدلىنىش سېزىمچانلىقى ۋە ياللۇغلىنىش رېئاكسىيەسىنى يېنىكلىتىشكە ياردەم بېرىدۇ، يەنە ئوكسىدلىنىپ زەخىملىنىشنى ئەسلىگە كەلتۈرۈپ، مېڭە ھۈجەيرىلىرىنىڭ زەخىملىنىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان ئەركىن رادىكاللارنى تازىلايدۇ.

ئوكسىدلىنىشقا قارشى تۇرغۇچى ماددىلار مول بولغان يېمەكلىكلەرنى كۆپ ئىستېمال قىلغاندا، چوڭ مېڭىدىكى تۇيغىنى ياخشىلايدىغان خىمىيەلىك ماددىلار كۆپىيىپ كەيپىيات يۇقىرى كۆتۈرۈلۈپ، ئادەم ئاسانلا خۇشال بولىدۇ.

تەۋسىيە قىلىنغان يېمەكلىكلەر:

رەڭگى قېنىقراق بولغان يېڭى كۆكتات-مېۋىلەر، مەسىلەن، ئاپېلىسىن رەڭدىكىلەردىن: سەۋزە، كاۋا، ماڭگو؛سۆسۈن رەڭدىكىلەردىن: كاپۇستا،پىياز،شېڭسەي،ئۈجمە؛ قىزىل رەڭدىكىلەردىن: پەمىدۇر، تاۋۇز، قىىزل لازا؛ قېنىق يېشىل رەڭدىكىلەردىن: يوۋسەي، يازلىق بەسەي، پالەك قاتارلىقلار. ئۇنىڭدىن باشقا، قاتتىق پوستلۇق مېۋە، ھايۋانات بۆرىكى، موگۇمۇ ياخشى تاللاش ھېسابلىنىدۇ.

تەركىبىدە ئۆسۈشكە پايدىلىق باكتېرىيە مول يېمەكلىك

ئۈچەي يولىدىكى ئۆسۈشكە پايدىلىق باكتېرىيەلەر كەيپىياتقا تەسىر كۆرسىتىدۇ، ئۈچەي يولى ساغلاملىقى بىلەن روھىي كېسەللىكلەرمۇ زىچ مۇناسىۋەتلىك. ئۈچەي يولىدىكى ئۆسۈشكە پايدىلىق باكتېرىيەلەر بەدەندىكى ئىممۇنىتېت ئىنكاسىنى تورمۇزلاپ، چوڭ مېڭىنىڭ ياللۇغلىنىشىنى ئازايتىپ، خامۇشلۇق ۋە تەشۋىشلىنىش ھالىتىنى ئازايتىپ، كەيپىياتنى يۇقىرى كۆتۈرىدۇ.

تەۋسىيە قىلىنغان يېمەكلىكلەر:

قېتىق، پىشلاق، چىلىغان سەي، ئاچا سەي، نادوۋ، مىزو، سەدەپ قۇلۇلىسى (ھىندونېزىيەدە كەڭ تارقالغان ئېچىتىلغان پۇرچاق ياسالمىلىرى).

يېمەكلىكنى توغرا يېيىش قورساقنى تويغۇزۇپلا قالماي، يەنە كەيپىياتنى تەڭشەشتىكى مۇھىم «قورال». كەيپىياتىڭىز تۆۋەن بولسا، بۇ يېمەكلىكلەرنى سىناپ بېقىڭ، ئۇنىڭدىن باشقا، مۇۋاپىق ھەرىكەت قىلىڭ، ئارام ئېلىشقا دىققەت قىلىڭ، ئائىلىڭىزدىكىلەر ۋە دوستلىرىڭىز بىلەن كۆپرەك پىكىر ئالماشتۇرۇڭ، كۆپچىلىككە ھەرۋاقىت خۇشال كەيپىيات يار بولسۇن!